Een tweede leven voor de euro

Voor Europees Parlementslid Sander Loones (N-VA) zijn er helemaal geen nieuwe instellingen of postjes nodig om de muntunie behoorlijk te doen werken. De afgesproken begrotingsregels volstaan, ze moeten alleen worden nageleefd.

“Dat betekent een begroting in evenwicht op middellange termijn, met de mogelijkheid om in tijden van crisis 3 procent in het rood te gaan”, aldus Loones. “En de overheidsschuld moet onder controle zijn. Landen die hun verplichtingen niet nakomen, kunnen de hele eurozone in de afgrond sleuren en moeten voor hun verantwoordelijkheid worden gesteld. Dat betekent besparingen, structurele hervormingen en – in het uiterste geval – een gecontroleerd faillissement, of zelfs een uitstap uit de euro. Laat Griekenland tijdelijk uit de euro stappen, om met een schone te lei te herbeginnen. Pijnlijk, maar allicht is het noodzakelijk voor het begin van het herstel.” De aansprakelijkheid voor het eigen falen zit ingebakken in het Verdrag van Maastricht van 1992, via de zogenoemde no-bail-outclausule. Die maakt een euroland verantwoordelijk voor het terugbetalen van zijn eigen schuld. Financiële reddingen door andere eurolanden of de Europese Centrale Bank (ECB) kunnen dus niet. Maar de clausule bleef dode letter. Griekenland zit al aan zijn derde noodhulpprogramma.

“Solidariteit komt vandaag boven verantwoordelijkheid, terwijl het net andersom moet”, zegt Loones. “Het is alsof ik een brandverzekering mag afsluiten terwijl ik zonet mijn huis in de fik heb gezet. Is het zo onredelijk te verwachten dat landen eerst zelf orde op zaken stellen? De factuur voor de eigen nalatigheid doorschuiven naar andere landen is geen solidariteit, maar profitariaat. Als een land weet dat in uiterste nood de miljarden toch komen, waarom zou het dan haast maken met pijnlijke hervormingen? De kern van het probleem is politiek falen. Daarom moet het doorsturen van facturen naar andere lidstaten of naar Europa worden verboden. Het is de enige echte remedie.” De soepele geldpolitiek van de ECB is alvast niet behulpzaam. “Als landen goedkoop kunnen lenen, schuiven ze hervormingen op de lange baan.” Ook de Europese herverzekering van de nationale werkloosheidsvergoedingen – een idee uit de reflectienota – vindt geen genade bij Loones, en andere vormen van inefficiënte transfers evenmin. “Er is zelfs geen begin van een bewijs  dat transfers een economie erbovenop helpen. Ondanks de miljardentransfers uit Vlaanderen slaagt Wallonië er nog altijd niet in zijn achterstand weg te werken. Europa betaalt zich blauw aan Zuid-Italië, met hetzelfde povere resultaat. Om de muntunie te versterken, moeten de economieën van de eurolanden naar elkaar toegroeien. Maar transfers nivelleren naar beneden. We moeten de sterke economieën laten uitblinken. Dan kunnen ze de zwakkeren op sleeptouw nemen. Maar nu zeggen we eigenlijk: Duitsland en Nederland, jullie doen het té goed.”

Recht(s) bij Bijlage(n) kan u het volledige artikel lezen.

Gepubliceerd in Trends Datum: 15 juni 2017 Auteur: Jozef Vangelder