Uit de loopgraven! Loopgravenkunst beschermen

Ze staan op de schouw van heel wat inwoners van de Westhoek, maar ook musea en verzamelaars hebben er grote collecties van: Loopgravenkunst of ‘Trench Art’ van oude (granaat)hulzen die kunstig werden bewerkt. “Het houdt de herinnering aan de oorlog tastbaar en levendig”, stelt Kamerlid Sander Loones (N-VA). “Maar de laatste jaren rees er twijfel of dit wel mocht. Is loopgravenkunst verboden door de wapenwet? Eindelijk komt er nu wat meer duidelijkheid voor musea en erkende verzamelaars, al blijft er nog mist hangen voor gewone particulieren.”

Nieuwe wapenwet

Het was de nieuwe wapenwet en de daarop volgende communicatie van de federale wapendienst die voor ongerustheid zorgde bij officiële verzamelaars en musea in bezit van grote en zeldzame collecties loopgravenkunst. De nieuwe wapenwet verbiedt vanzelfsprekend het bezit van oorlogswapens en munitie, maar ook specifiek het bezit van onderdelen van oorlogsmunitie.

Dit zorgt voor een conflict met de Trench Art die Vlaanderen rijk is, want dit zou betekenen dat het in bezit hebben van onschadelijk gemaakte patronen en granaathulzen een misdrijf is. “Absurd natuurlijk aangezien de slaghoedjes van zulke hulzen verwijderd werden waardoor die compleet ongevaarlijk zijn”, vertelt Loones. “Het In Flanders Fields Museum in Ieper kaartte het probleem reeds aan bij de vorige Minister van Justitie Geens en bij de huidige minister Van Quickenborne, maar tot heden zonder respons. Het was N-VA-schepen Dimitry Soenen en tevens museumvoorzitter die me hierop wees. Dus besliste ik opheldering te vragen in het parlement. Met succes, want het antwoord haalde alvast enkele bezorgdheden weg.”

De Minister gaf aan dat dergelijke patronen en hulzen onschadelijk werden gemaakt en dus geen gevaar vormen. Een aanpassing van de wet zou volgens minister Van Quickenborne niet nodig zijn, althans zeker niet voor musea en erkende verzamelaars. Daarbij beloofde de minister in gesprek te gaan met de betrokken musea en partners om onduidelijkheden uit te klaren. Ook de provinciegouverneurs zullen betrokken worden.

Particulieren?

Heel wat van de kunstig bewerkte (granaat)hulzen belandden als decoratie ook in tal van huiskamers als relict uit de Grote Oorlog. Het antwoord van de Minister was verhelderend, maar nog niet alle problemen zijn van de baan

“Het antwoord van de minister focuste op erkende verzamelaars en musea. Zij hebben een specifieke uitzondering voor het in bezit hebben van dergelijke onschadelijke granaathulzen,” waarschuwt Loones. “Dit terwijl we weten dat die hulzen overal te vinden zijn, van op de toog op een café in de Westhoek tot op de vensterbank dienstdoende als bloempot. We kunnen niet verwachten dat ook al die gewone particulieren zich moeten registreren als erkende verzamelaar. Vandaar ook mijn oproep om overbodige regelneverij achterwege te laten en ook voor particulieren een goede oplossing nog uit te werken.”