Overtuigd. Als Vlamingen.

Door Sander Loones op 2 mei 2019
Sander Loones

Ik neem jullie mee terug in de tijd. Tot aan de Romeinse tijd. Zo gaat dat in onze partij. Dat heb je met een voorzitter die ook historicus is.

Rome begon klein. Een agrarisch provinciestadje. Vervolgens veroverden ze de hele (gekende) wereld. Het gevolg daarvan? De Romeinse identiteit kwam onder druk te staan.

In een wereldrijk kan je namelijk moeilijk volhouden dat alleen wie toevallig in de stad Rome geboren is, dat alleen die persoon Romein is. En de rest, alle andere mensen dus, niet. Daarom evolueerden de Romeinen naar een inclusieve invulling van identiteit, en ze verbonden die met burgerschap. Wie verdiensten had, die kon Romein worden.

Daarom hadden de Romeinen ook een lijst van burgerrechten. Recht per recht kon men die verwerven naarmate men meer en meer integreerde in die Romeinse samenleving. En wanneer je alle rechten verworven had, dan was je dus Romein.

Je hoort het al. De Romeinen waren druk begaan met de vraag: hoe gaan we om met fenomenen als multiculturaliteit, burgerschap, religie en identiteit. Interessant is ook dat zij hun identiteit invulden, zoals wij dat vandaag ook doen: evolutief. Rome was een multiculturele smeltkroes, met immigratie van mensen uit alle hoeken van het Rijk. Zij vonden een manier om samen te leven. Wat vreemd was, dat werd opgenomen, op voorwaarde dat het niet vijandig was aan de Romeinse manier van leven. Wat wel vijandig was aan die manier van leven, werd uitgesloten.

Wat is burgerschap? En hoe vullen we dat vandaag in? Moeten mensen verantwoordelijkheid nemen? Hoe doen ze dat? En nemen ze enkel verantwoordelijkheid voor zichzelf, of ook voor iets dat hen overstijgt: hun gezin, hun gemeenschap? En hoe herken je die gemeenschap? Hoe zit dat met die identiteit?

Het zijn vragen die vandaag leven. Toen ook al. En het zijn ook net die vragen die de kern vormen van de ideologie van onze partij, de N-VA.

Waarom zijn wij Vlamingen? Kunnen ook andere mensen Vlaming worden? En wat moeten ze daarvoor doen?

WAAROM ZIJN WIJ VLAMINGEN?

(1) Wij dragen de naam Vlaanderen

Waarom zijn wij Vlamingen? Simpel. Omdat wij als gemeenschap die naam dragen, Vlamingen. Een naam die gegroeid is uit een gemeenschappelijk verleden, die historisch is gevormd. Het belang daarvan is fundamenteel. Onze naam.

Hadden wij ook een andere naam kunnen hebben? Ja. We hadden bijvoorbeeld ook de ‘Zuidelijke Nederlanden’ kunnen heten. Maar onze naam zou nooit ‘China’ kunnen zijn geweest of ook niet ‘Het Ottomaanse Rijk’. Want er zijn wel degelijk fundamentele verschillen tussen ons en hen.

De inwoners van onze Vlaamse natie – in al hun verscheidenheid – die hebben een gemeenschappelijk verleden. Een verleden dat wij samen hebben doorstaan, als een lotsgemeenschap die gevormd is door de geschiedenis.

En we hebben het over een lange geschiedenis. Eentje die duizenden jaar teruggaat in de tijd, ik had het al over de komst van de Romeinen naar onze contreien. Maar eigenlijk begint de geschiedenis van onze identiteit toch vooral met het ontstaan van onze eerste grote steden in de 16de eeuw. Daar zijn onze moderne rechten en vrijheden geboren.

(2) Wij delen een territorium

Een naam en een verleden. Dat delen wij, maar dat volstaat niet. Er is meer nodig. Een grondgebied. Elke gemeenschap heeft een territorium. Elk volk is historisch verbonden aan een lapje grond dat door de geschiedenis is overgeleverd. Bij ons is dat dus de 13.522 Km2 die wij Vlaanderen noemen.

Onze gemeenschap is niet verbonden aan een bepaalde etniciteit, niet verbonden aan de hele wereld, ook niet maar wel aan dit specifiek stukje territorium.

Er zijn mensen die dat ontkennen. Die zeggen dat we elke link tussen burgerschap en territorium moeten verbreken. Die ons burgerschap zomaar willen toekennen aan mensen van de andere kant van de wereld, gratis, alsof het niets is.

Waar komt dat vandaan? Sinds de val van de Berlijnse muur in 1989 werd globalisme de dominante ideologie in het Westen. Globalisten willen geen wereld van vele, onderscheiden en cultureel gewortelde staten, maar denken dat ze wereldwijd vrede en welvaart kunnen creëren door de ganse mensheid onder één politieke autoriteit te verenigen. Transnationalisme, met één wereldregering, een beetje zoals de "Federation" uit Star Trek.

En hoe pakken zij dat aan? Vaak door nationale wetgeving op een sluipende manier uit te hollen. Via ngo’s, activistische rechters en grote, transnationale organisaties. Het VN-verdrag van Marrakech is een schoolvoorbeeld van die uitholling van de natiestaat.

De grootste fout die de globalisten daarbij maken, die trouwens veel Europese politici al decennia lang maken, is denken dat dit een louter abstracte kwestie is. Denken dat dit globalisme een proces is dat boven de hoofden van de mensen plaatsvindt. Dat het iets is waar mensen zich wel bij zullen neerleggen, eenmaal ze zien dat alle verzet nutteloos is, eenmaal ze inzien dat ze niet "aan de juiste kant van de geschiedenis" staan.

Die overtuiging is naïef. Het tegendeel is zelfs waar. Mensen voelen heel goed aan wat er aan het gebeuren is. Dat hun natiestaat en hun grondwet – het niveau waar u en ik als kiezer nog enige invloed op hebben – plaats moet ruimen voor transnationale rechtscolleges en internationale organisaties, waar onze stem verdrinkt.

En we zien de reactie van de mensen. Steeds meer burgers in Westerse democratieën maken duidelijk dat zij hun lot opnieuw meer zelf willen bepalen. Zelfbeschikking, volkssoevereiniteit.

Wat eigenlijk jammer is, is dat veel intellectuelen die nationalistische, patriottische tendens van de gewone mensen afdoen als angst voor de grote nieuwe wereld. Sommigen maken het helemaal grof en stellen dat nationalisme per definitie zal leiden tot conflict en geweld. Het tegendeel is waar. Een gezond concept van identiteit is net een antwoord op de globalisering.

Kijk, als je bijzonder sterk en rijk bent, is een ideaalbeeld van de wereldburger, die ongebonden is, die alle belemmeringen en sociale normen overstijgt, die leeft in de global village prachtig. De realiteit is: het is een elitair wereldbeeld, voor mensen die zich makkelijk solidair verklaren met alle mensen in de wereld, maar er vervolgens niets of veel te weinig aan doen.

Terwijl wij net de plicht hebben om er wel iets aan te doen. Om te denken aan de mensen die het moeilijk hebben. Aan de mensen voor wie globalisering en migratie geen toverwoordjes zijn, maar een hardvochtige realiteit. Mensen die bang zijn voor de wereld die met al zijn economische bedreigingen op hen afkomt.

Net daarom hebben wij allemaal een gemeenschap nodig. Een gemeenschap die voor ons zorgt en die stabiliteit biedt in een wereld die voortdurend veranderent. Een wereld die bedreigend is voor het economisch, cultureel en politiek zwakke individu.

Als ik die globalistische, extreem individualistische visie zie, dan past die voor mij enkel in een ondemocratisch wereldbeeld. Elke mens wordt gereduceerd tot een individu in een immens en onoverzichtelijk systeem waarop hij eigenlijk geen invloed kan uitoefenen, laat staan dat hij er echte inspraak in heeft.

Het biedt ook een wereldbeeld dat cultureel ontredderd is. En dat is essentieel, want Vlaanderen is niet enkel (1) een naam, niet enkel (2) een territorium, het is ook (3) een cultuur.

(3) Wij delen een cultuur

Cultuur zit in het DNA van de Vlaming. Onze rijke cultuur hebben wij geërfd van vorige generaties. Ze biedt ons geborgenheid en maakt ons tegelijk weerbaar. Die cultuur kan ons inspireren en verheffen. En ze biedt ons een venster op de wereld. Het is een cultuur die we steeds weer willen vernieuwen om ze vervolgens aan toekomstige generaties door te geven.

‘Cultuur’ is veel meer dan alleen theater, dans of muziek. Het is onze taal, onze culinaire traditie, onze modeacademies, de stijl waarin onze historische steden zijn gebouwd, onze tradities. Cultuur is literatuur en erfgoed, maar ook onze jeugd- en vrijetijdsactiviteiten, het is sport, media, toerisme en zelfs diplomatie. Onze creatieve Vlaamse economie ook, met mode, design, gaming en architectuur. Kortom, cultuur is onze manier van leven.

Niet toevallig is onze Vlaamse cultuur ook internationaal een sterk merk: de Vlaamse Meesters, onze Vlaamse (Bourgondische) tafelcultuur en onze wielercultuur, onze schrijvers en dichters.

Ook hier heb je allerlei intellectuelen en pedagogen die vinden dat je die geschiedenis vooral niet moet kennen, of dat je enkel de meest negatieve kanten moet kennen: de slavernij, het racisme, de uitbuiting,… Alsof de geschiedenis van onze westerse beschaving een eindeloze bron van schuld en boete moet zijn.

De gevolgen van die houding? Het grote narratief van de Europese cultuur lijkt wat te zijn uitgeblust. Onze culturele hardware is er nog steeds. Gebouwen, schilderijen, instellingen. Maar de software die daarop draait, die lijkt te haperen. Jongeren lopen door onze steden zoals wij door de oude grotten van Lascaux lopen, we kijken naar eeuwenoude tekeningen, maar hebben eigenlijk geen idee waar die echt over gaan.

Aan die culturele uitverkoop en zelfhaat, daar doet N-VA niet mee. Wij willen het cultuurbewustzijn van de jongere generatie op peil houden.

(4) Wij zijn niet alleen individuën, maar ook deel van een (verbeelde) gemeenschap

De mens is een fysisch wezen, die nood heeft aan een metafysisch kader. De mens is geen atomair individu, hij is lid van een gemeenschap, of beter: van verschillende gemeenschappen. Dat begint al bij je geboorte, het gezin is de eerste gemeenschap. Naarmate je ouder wordt, worden die gemeenschappen groter en groter, van de school tot de sportclub.

Op een gegeven moment houden die gemeenschappen op face-to-face-gemeenschappen te zijn. Dan worden het ‘verbeelde gemeenschappen’ (Benedict Anderson), waar de leden elkaar niet persoonlijk kennen, nooit persoonlijk zullen ontmoeten, maar zij elkaar wel her-kennen als lid van die gemeenschap. Als ik in Duitsland ben en ik hoor ergens een West-Vlaming spreken, kan ik hem onmiddellijk herkennen.

Als N-VA gaan we ervan uit dat een mens zijn plaats en rol vindt in die relatie tot anderen. We zijn niet voor onszelf geboren.

En uit dat beeld van de mens en de samenleving, vloeit vervolgens ook onze visie op de rol van de overheid. Wij geloven in een actieve rol van burgers. We hebben in Vlaanderen een sterk ontwikkeld maatschappelijk weefsel. Onze verenigingen bloeien, vooral wanneer de overheid terughoudend optreedt.

En net daar ligt heel wat werk op de plank. Het is al te lang zo geweest dat, telkens wanneer er een probleem was, men naar de overheid keek om dit op te lossen. Dat maakt dat wij nu vastzitten aan een te grote en zelfs remmende overheid. Door regeldrift, complexe procedures en capaciteitsproblemen krijgen veel burgers het idee dat de Staat er niet meer is voor hen.

Daarom houden wij niet van van gecentraliseerde bureaucratieën, ambtelijke doolhoven en versnipperde belastingen. Niet van strakke regulering of overdreven controle. Daarom willen wij overbodige regeltjes afbouwen en het vertrouwen in de samenleving herstellen. Daarom geloven wij in: uitdagen, niet betuttelen. Daarom geloven wij in verantwoordelijkheid geven, nemen en verantwoordelijk belonen. Dat is burgerschap. Dat is Vlaming zijn.

KUNNEN OOK ANDERE MENSEN VLAMING WORDEN?
EN WAT MOETEN ZE DAARVOOR DOEN?

Onze gemeenschap staat open voor nieuwkomers, maar dat is niet vrijblijvend. We hebben rechten én plichten. Helaas zien we hoe, de laatste jaren, burgerrechten en mensenrechten meer en meer verward geraken. Mensenrechten gelden voor iedereen, burgerrechten gelden alleen voor wie deel uitmaakt van onze res publica.

De deur van onze res publica staat open, op een kier, men kan dus binnen, maar niet gelijk wie, en niet iedereen tegelijk.  Op z’n Romeins dus.

Wie hier is en mag zijn, begint aan een traject. Dat geldt bijvoorbeeld voor de sociale zekerheid: je bouwt rechten op naarmate je bijdraagt. Dat is de enige manier om het systeem betaalbaar en de migratiestroom beheersbaar te houden.

En bij dat alles focussen we ook nog op andere vragen. Kennen nieuwkomers wel voldoende Nederlands? Nemen ze deel aan ons sociaal weefsel? Wordt er geen misbruik gemaakt, wordt er niet geprofiteerd? Voelen ze zich deel van ons team?

Zo vullen wij samen onze identiteit in. Wij zijn Vlamingen. Wij zijn onderdeel van een gemeenschap van bijna 7 miljoen mensen, die samenwonen op een welbepaald deel van de aarde. We zijn door de geschiedenis aan elkaar gesmeed tot een groep die door taal en een cultur met elkaar verbonden is.

Onderling geven wij gestalte aan een democratische ruimte, een res publica. En deze res publica schraagt ons burgerschap, het is de kring waarbinnen wij draagvlak hebben om een sterke impliciete solidariteit met elkaar uit de bouwen en van waaruit wij de wereld kunnen tegemoet treden.

Overtuigd. Als Vlamingen.

Hoe waardevol vond je dit artikel?

Geef hier je persoonlijke score in
De gemiddelde score is