De rode cijfers van de federale begroting

Deze morgen was kamerlid Sander Loones te gast in De Ochtend op Radio 1 over de voorlopige twaalfden: "Al meer dan een jaar heeft dit land geen volwaardige begroting. Opnieuw staan de voorlopige twaalfden geagendeerd op de agenda van de parlementscommissie financiën en begroting. Wij zullen ons onthouden." Beluister hieronder het interview met Sander Loones.

Voorlopige twaalfden

Al meer dan jaar heeft dit land geen volwaardige begroting door het uitblijven van een federale regering. Het laatste jaar dat er een échte begroting was, was 2018. Gelukkig was dat een goed jaar, want toen werden heel wat hervormingen doorgevoerd zoals de tax shift, extra jobs, concurrentie-ondersteunende maatregelen ... Eind 2018 werd de begroting afgesloten met een tekort van 0,7%, met N-VA in de regering.

De toen reeds doorgevoerde hervormingen waren noodzakelijk, maar nog niet voldoende. Daarom werd in de zomer van 2018 ook de jobsdeal gesloten met onder andere beslissingen over het invoeren van de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen, gemeenschapsdienst voor langdurig werklozen en het optrekken van de leeftijd van 55 naar 60 jaar voor de toegang tot tijdskrediet eindeloopbaan.

De restregering weigert tot op heden die jobsdeal uit te voeren. Een gemiste kans. Zo zou het activeringspakket van kamerlid Jan Spooren (N-VA), tien maatregelen om mensen aan de slag te krijgen, tegen 2024 vijf miljard extra kunnen opbrengen. Inkomsten die we vandaag mislopen.

Eind 2018 valt de regering Michel I over het Marrakeshpact en komt de N-VA in de oppositie terecht. Toenmalig premier Charles Michel draait al snel zijn kar en kijkt naar de linkse partijen om een nieuwe meerderheid te vormen. Een verhaal dat mislukt.

Sindsdien is er eigenlijk niets veranderd. De Marrakesh-coalitie die er toen kwam, is niets anders dan de Vivaldi coalitie de men vandaag wil maken. Met een blik op links. En dat zie je aan feit dat niemand zich echt verantwoordelijk lijkt te voelen voor de begroting

Begrotingstekort

Vorige week meldde de Nationale Bank van België (NBB) dat het begrotingstekort zou stijgen richting 2,6% van het bruto binnenlands product (BBP). Dat was toen nog zonder de impact van het coronavirus gerekend die de voorgaande groeiprognoses temperen.

Het federaal planbureau voorspelde begin februari nog een groei van 1,4% voor de Belgische economie. Dit werd ondertussen al bijgesteld door enkele banken (Belfius, BNP Paribas Fortis, KBC en ING) naar circa 0,7%. Indien het virus tegen de zomer niet onder controle is dan zal er in 2020 wellicht zelfs geen economische groei zijn. De economische impact des te negatiever.

Het ziet er naar uit dat het tekort zal stijgen naar 3% van het BBP. Het minste dat je dan zou mogen verwachten is dat men de put niet nog dieper graaft… Maar deze regering blijft de extra uitgaven maar opstapelen.

• Het lakse migratiebeleid van Minister De Block kosste ons al in totaal 277 miljoen euro extra. Van januari tot juni 2020 gaan we wat we normaal uitgeven aan asielopvang op een jaar tijd, uitgeven op een half jaar. Bovendien investeert De Block niet in waar het nodig is: terugkeerbeleid. Daarop bespaart zij 30% ...
• Premier Wilmès wil 1,2 miljard éxtra bijdrage leveren aan de Europese Unie.
• De vorige keer toen de voorlopige twaalfden werden goedgekeurd in het parlement werden er onverantwoord éxtra sociale uitgaven gestemd voor 400 miljoen euro.

Ook nu regent het opnieuw extra uitgaven op die voorlopige twaalfden, vooral door Sp.a deze keer. Zij komen aandraven met 300 miljoen extra uitgaven. En dit bovenop die 400 miljoen die de vorige keer al werden gestemd.  En vaak gaat dit over zaken die niet onlogisch zijn, maar we ons vandaag de dag niet kunnen permitteren. Eerst moeten maatregelen genomen worden om de rekening op orde te zetten. Dat moet de allereerste prioriteit zijn.

De impact van het coronavirus

De dreiging van een recessie komt nu wel heel dichterbij met een economische impact die niet onbestaande zal zijn. De bedrijvigheid valt stil waardoor er ontslagen vallen en de werkloosheid stijgt. Dit leidt tot minder belastingsinkomsten en hogere uitgaven voor de overheid. De economische groei krijgt op die manier een deuk omdat het vertrouwen in de markten daalt. Bedrijven maken schulden en gaan failliet. Banken verliezen kredieten en het financieel systeem krijgt finaal een deuk. Kortom, een negatieve spiraal.

De klassieke aanpak van de traditionele politici is vervolgens om extra geld in het systeem te pompen. Via regeringen, de Europese Centrale Bank, investeringsbanken ... De bedoeling is om op die manier de economie aan te zwengelen

Mensen centen geven zodat die meer gaan consumeren? Een aanpak die niet meer werkt in coronatijden, want de mensen komen minder buiten waardoor die minder consumeren. Ondernemingen geld geven om hun productie op te drijven? Dit lukt evenmin, want er onvoldoende geen werknemers meer om aan de band te staan.

Wellicht zullen we dus ook de economische gevolgen van Corona-crisis moeten uitzieken. Dit betekent uiteraard niet dat we niets kunnen ondernemen om de negatieve economische gevolgen in te dijken. Ons doel moet vooral zijn om intrinsiek gezonde ondernemingen bij te staan. 

De Europese Commissie is alvast bezig met te bekijken hoe het de getroffen lidstaten kan ondersteunen. Ook de Europese Centrale Bank komt morgen met een plan. Haar 3.700 medewerkers werken nu al van thuis uit. 

Wat kunnen wij zelf doen?

Gezond beleid voeren en zorgen voor budgettaire marge. Daarom is voorzichtigheid geboden op deze voorlopige twaalfden. Dit land budgettair op orde stellen, zal enkel mogelijk zijn als we de competiviteit versterken en de drempel naar werk verlagen.

Daarom zijn steunmaatregelen nodig om de economische impact tot haar minimum te beperken. De ministerraad heeft ondertussen ook noodzakelijke maatregelen genomen die in de lijn liggen van de steunmaatregelen die genomen werden na de terreuraanslagen in 2016. Concreet gaat het over het erkennen van tijdelijke werkloosheid door economische redenen, de mogelijkheid tot uitstel van sociale bijdragen, de versoepelde regeling om BTW en bedrijfsvoorheffing te betalen ...

We moeten eveneens kijken naar andere EU-landen in hun strijd tegen een mogelijke recessie. Zo beloofde de Duitse regering al liquiditeitssteun aan getroffen bedrijven en komt er in Beieren een bailout fonds. In de VS gaat men over tot een verlaging van de loonlasten en een belastingverlaging voor werkenden.

Noodbegroting

Er staan dringende uitdagingen voor de deur: de Brexit, internationale handelsrelaties die onder druk staan, coronavirus ... Allemaal hebben ze iets gemeen: de economische impact ervan zullen we vooral in Vlaanderen voelen. Net dit maakt het des te belangrijk om een regering te hebben die gesteund wordt door een meerderheid van de Vlamingen.

Met de N-VA blijven we ons constructief opstellen. We vragen de verderzetting van het Zweedse sociaal-economisch herstelbeleid, een verstrenging van het migratie- en veiligheidsbeleid, een realistisch energie en klimaatbeleid met kernenergie en een structurele oplossing voor de democratische verschillen die steeds groter worden in de twee leidende regio's van dit land.

Bekijk hier mijn tussenkomst van in de kamercommissie financiën en begroting (11.03.2020) over de voorlopige twaalfden.