U bent hier
Een confederale 'New Deal'
Op 25.11.2020 werd de Beleidsverklaring Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwingen voorgesteld in de parlementscommissie Grondwet en Institutionele Vernieuwing. Hieronder kan u mijn speech lezen over de beleidberklaring.
De werkelijkheid wordt nog altijd door heel wat politici en parlementsleden ontkend. Het valt mij keer op keer op. Nochtans is de vaststelling evident, de feiten bewijzen het: België, dit land werkt niet.
België is kampioen in alle verkeerde kampioenschappen. Gigantisch veel belastingen, gigantisch veel overheidsuitgaven, gigantisch veel schulden, gigantisch veel tekorten. We blijven betalen, maar krijgen daar te weinig voor in de plaats. De dienstverlening is gewoon ondermaats in dit land.
1. EXPERTEN BEVESTIGEN: BELGIË BLOKKEERT
Wat is het probleem? Dit land ligt op het brandpunt van een economische, sociale én maatschappelijke kloof. België is het aangeboren verschil, een dubbel-democratie die twee landen in één combineert. En het verbetert er niet op: de laatste 25 jaar groeide de Vlaamse economie 23 jaar sterker dan de Waalse. De Vlaamse en Waalse economie groeien nog steeds verder uit elkaar
Kan dit land wat beter worden bestuurd? Ja, dat hebben we gezien met de Zweedse regering. Maar het zal nooit echt goed kunnen worden bestuurd. België is gedoemd tot middelmatigheid, institutioneel verlamd. En intussen loopt de achterstand op de meer Noordelijke Europese landen op.
Dit is geen “N-VA campagnepraat”, het is de feitelijke vaststelling die ook door heel wat academische experten en politieke ervaringsdeskundigen wordt gemaakt:
- Brussels Minister-President Vervoort in L’Echo: "Nous avons deux opinions publiques, deux visions différentes des choses et deux sensibilités différentes."
- “De fusie tussen Vlamingen en Franstaligen is kunstmatig. De uitbouw van een federaal of confederaal België is in het voordeel van elke gemeenschap” - Elio Di Rupo (PS), 1988
- De vakbond: “De sociologische en politieke verschillen [tussen Vlaanderen en Wallonië] worden steeds duidelijker.” Tony Demonte, voormail topman van christendemocratisvhe vakbond bij zijn afscheid
- De Hoge Raad: 'Uit het verslag van de Hoge Raad blijkt dat de verschillen tussen de gewesten de voorbije jaren zijn toegenomen. (…) Wallonië kampt al meer dan vijftig jaar met een structurele crisis'
- Waals parlementsvoorzitter Marcourt “Wallonië heeft veel tijd verloren op de weg naar emancipatie en zelfvertrouwen. Verdere vertragingen of uitstel moeten vermeden worden.”, Hij pleit ervoor om vrijwillig én voluntaristisch mee te werken aan een sterkere rol voor de deelstaten. “Wie dat niet doet, zadelt de eigen regio op met een achterstand.”
- "België is allesbehalve democratisch.” We moeten voor eens en voor altijd een einde maken aan de grendels in de federale staatsstructuur. - Bart Somers, 10 juni 2013
- “De Belgische natie bestaat niet meer. Het idee van een federale kieskring is als een pleister op een lijk.” - Prof. Uyttendaele, Knack 15 januari 2020
Deze regering zegt dat ze naar experten wil luisten. Mijn oproep is dat ze dit niet alleen doet bij het bestrijden van Corona, maar ook doet wanneer institutionele hervormingen op tafel liggen. Wie kijkt naar de feiten, luistert naar de experten ziet dat de conclusie duidelijk is: dit land is te complex, België blokkeert.
2. INSTITUTIONELE NONCHALANCE
Deze regering bevat een aantal ministers met duidelijk regionalistische reflex. Bovendien geeft CD&V aan dat zij de institutionele uitdaging mee als inzet heeft gemaakt van deze regering.
Net daarom ben ik verbaasd. CD&V, de partij van bevoegd institutioneel minister Mevr. Verlinden, zet het institutionele graag als trofee in de kast, toch valt het op hoe nonchalant haar partij omspringt met die communautaire trofee.
In de onderhandelingen al, moest u aanvaarden dat de herunitarisering van bevoegdheden 'zonder taboes' op de tafel ligt. Het regeerakkoord voorziet dat twee vicepremiers verantwoordelijk worden voor de institutionele dossiers, maar toch koos CD&V ervoor om die verantwoordelijkheid aan een gewone minister te geven. Zo weigert zij het institutionele de plaats te geven die het verdient, in de kern van de regering.
Eerst zag het er overigens naar uit dat u de beovegde minisers Verlinden en Clarinval hun institutionele beleidsverklaring gewoon vergeten waren… tot zij aangekondigden dat er een aparte verklaring zou volgen… De verwachtingen waren hoog gespannen, maar wat bleek? De ministers hdde de volle zes en een halve weken nodig om eigenlijk gewoon een kopie te maken van het regeerakkoord.
Ook de locatie van het debat over de institutionele beleidsverklaring maakt veel duidelijk. Over migratie, defensie.. wordt vergaderd in de prestigieuze plenaire zaal. Over economische en budgettaire dossiers… in de moderne zalen van Forumgebouw. Over het institutinele in de “Damiaanzaal” van de Kamer. Dat is één van de meest vermolmde, minst transparantie zalen van het parlement. Er is geen livestream, dus kan u het debat niet herbekijken. Verouderd, niet transparant… het zal wel tekenend en symbolisch zijn zeker voor de institutionele ambitie van deze paars-groene regering…
3. HERFEDERALISEREN IS A-HISTORISCH EN ZORGT VOOR MINDER TRANSPARANTIE
De paars-groene Beleidsverklaring schrijft: “Het doel is een nieuwe staatsstructuur vanaf 2024 met een meer homogene en efficiënte bevoegdheidsverdeling met inachtneming van de principes van subsidiariteit en interpersoonlijke solidariteit. Dit zou ertoe moeten leiden dat de deelstaten in hun autonomie worden versterkt en het federaal niveau in zijn slagkracht wordt versterkt.” (…) “Daarom is het van belang dat nieuwe hervormingen goed worden voorbereid zonder taboes in een sfeer van wederzijds begrip en op basis van de nodige expertise.”
“Zonder taboes”… We weten allemaal waar dat op slaat: deze regering wil bepaalde bevoegdheden misschien ook terug herfederaliseren, herunitarseren. Welnu, het unitarisme is al uitgeprobeerd in dit land. Het werkt niet. Wie dat ontkent, lijkt eerder te getuigen van een gebrek aan historisch inzicht.
Opnieuw, geen loutere N-VA vaststelling. Maar een analyse die ook experten delen:
- Zou het goed zijn om bepaalde bevoegdheden te herfederaliseren? En die dus terug Belgisch te organiseren? Neen, zegt Johan Vande Lanotte. “Het verleden heeft bewezen dat het nodig is zaken apart te doen. Het zou onzinnig zijn die nu terug samen te gooien.” Want “Wat wezenlijk eigen kan zijn, moet je niet gemeenschappelijk houden. Anders maak je slappe compromissen.” - Johan Vande Lanotte, Bruzz 22 januari 2020
- “Één Belgische minister van Klimaat? Het idee is absurd. Klimaat is een maatschappelijke uitdaging die in élk beleidsdomein moet worden aangepakt. Volledige herfederalisering lijkt me politieke sciencefiction” - Prof. Sottiaux, De Standaard 25 maart 2019
- En over gezondheidszorg zeggen een ganse reeks experten: “We moeten het systeem in zijn geheel hertekenen. Gezien de grote onderlinge verschillen lossen we versnippering niet op door te herfederaliseren. Wel door welzijn en zorg in één keten samen te brengen binnen elk landsdeel. Idealiter wordt alles van zorg geregionaliseerd.”
- Wat zijn de feiten op vlak van gezondheidszorg: De levensverwachting in Vlaanderen, Brussel en Wallonië loopt verder uit elkaar. Sociaal-economische factoren raken niet doeltreffend aangepakt in Brussel en Wallonië, en ook levensstijl verschilt. Dat weerspiegelt zich in ander zorgbeleid, met haar keuzes en verwachtingen. Verschillende ziektes pak je toch ook aan met een verschillend medicijn. Vlaanderen en Wallonië worden dus best bevoegd voor het ganse welzijns- en gezondheidsbeleid.
- Herfederaliseren? “Dat is als tandpasta terug in de tube proberen duwen”, een interessant beeld uit een opiniestuk van Koen Geens en Wouter Beke (CD&V)
Een ganse reekst experten zijn dus duidelijk. Doe dat nu niet, dat herfederaliseren. Dat is a-historisch. Bovendien staat herfederaiseren op gespannen voet op het beweerde voornemen van paars-groen om te zorgen voor meer transparantie.
Herfederaliseren zorg je immers voor minder transparantie. Als je terug één Belgische minister bevoegd maakt, zal dat er namelijk niet voor zorgen dat de verschillende visies tussen Vlamingen en Franstaligen verdwijnen. Het debat zal nog even sterk worden gevoerd, maar dan in achterkamertjes van de kabinetten. Buiten het zicht van de burger.
Is dat dan de stijl van paars-groen? Niet luisteren naar experten, niet kiezen voor de feiten? Wel kiezen voor achterkamertjes?
En als zij dan toch, willens nillens, kiezen om te herfederaliseren. Als zij dan toch de illussie koesteren van één Belgische democratische ruimte, dan zou het de regering sieren om consequent te zijn en jaar redenering ook consequent door te trekken.
Dan moet zij ook kiezen voor “one man, one vote”. Geen grondwettelijke grendels meer, geen pariteit meer in de Belgische regering, geen bijzondere meerderheden. Om het nogmaals met Bart Somers te zeggen: “We moeten voor eens en voor altijd een einde maken aan de grendels in de federale staatsstructuur. Want dit België is allesbehalve democratisch.”
4. BELEID OP MAAT VAN DE DEELSTATEN
De regering hoeft niet te wachten tot 2024 om institutioneel aan de slag te gaan. Zij beschikt over een (gewone) meerderheid in het parlement waar zij beroep op kan doen om nu reeds een aantal hervormingen met institutionele grondslag door te voeren.
Zij kan:
- Haar intentie hard maken
- Kiezen om samen te werken, ipv. haar wil op te dringen
- Asymetrisch beleid voeren
- Verschillende symbooldossiers met gewone meerderheid uitklaren
- Verschillende wetteksten voorbereiden
4.1. Zal de regering haar intenties hard maken?
De paars-groene beleidsverklaring stelt: “Er zal een voorlopige lijst van grondwetsartikelen ter herziening wordt opgesteld. De lijst zal na het akkoord van de regering het voorwerp uitmaken van een mededeling in Senaat en Kamer bij de aanvang van de regeerperiode. Deze lijst omvat minstens het artikel 195.”
Op vandaag is deze lijst nog niet bezorgd aan het parlement. Bovendien valt het te betreuren dat deze lijst niet onmiddellijk in het staatsblad wordt gepubliceerd. Zo zou de regering een wat grotere geloofwaardigheid kunnen geven aan haar institutionele intenties.
Op dit punt legt N-VA een aanbeveling voor, die gestemd kan worden in de Kamer:
- Aanbeveling ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat de regering bij aanvang van de regeerperiode een lijst neerlegt en publiceert in het Belgisch Staatsblad ter herziening van de Grondwet die alle grondwetsartikels bevat, om op die wijze maximale keuze te geven aan de kiezer.”
4.2. Samenwerken, niet de paars-groene agenda opdringen
De beleidsverklaring stelt: “De federale regering hecht groot belang aan samenwerking tussen beleidsniveaus, samenwerking die leidt tot oplossingen en de bevoegdheidsverdeling respecteert. Daartoe wordt met naleving van eenieders bevoegdheden het overleg en de samenwerking tussen het federale niveau en de deelstaten versterkt en gestroomlijnd.”
Wie het regeerakkoord doorneemt, stelt echter al snel vast dat deze regering ten gronde niet echt lijkt te willen samenwerken met de deelstaten, niet ten dienste wil staan van de deelstaten. Wat wil deze regering wel wil doen, is haar paars-groene programma wil opdringen. Laksere migratie, gesloten kerncentrales, falende artsenquota, paars-groene facturen,… In het Vlaams parlement is er geen meerderheid voor paars-groen, maar via de Belgische achterdeur wil men zo'n beleid nu toch aan de Vlamingen opleggen.
Ook op dit punt legt N-VA een aanbeveling ter stemming neer:
- Aanbeveling ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat de federale overheid ten dienste staat van de deelstaten. Ter versterking van de samenwerking en het overleg met de deelstaten bevelen we aan te voorzien dat bij de agendering van elk relevant dossier op de agenda van de Ministerraad aangetoond wordt dat voorafgaand overleg heeft plaatsgevonden met de betrokken deelstaatministers.”
4.3. Asymetrisch beleid voeren
De paars-groene beleidsverklaring stelt: “Om tegemoet te komen aan de specifieke noden en dynamieken in de verschillende gebieden van het land kan de federale overheid gebruik maken van de mogelijkheid om haar bevoegdheden op asymmetrische wijze uit te oefenen naar gelang het betrokken gewest, de betrokken gemeenschap of subregio waarop het betrekking heeft (“place based policies”).
Dit gebeurt met respect voor de principes van gelijkheid en non-discriminatie. Op die manier zou de federale overheid haar beleid kunnen afstemmen op het beleid van de gemeenschappen en de gewesten wanneer het gaat om bepaalde gedeelde bevoegdheden, zoals op het vlak van werkgelegenheid en gezondheidszorg.”
Verschillende noden, vereisen verschillend beleid. De optie van beleidsconcurrentie staat in het regeerakkoord vermeld… maar in geen enkele ministeriële beleidsverklaring wordt dit concreet uitgewerkt. De paars-groene ministers weigeren om met deze belofte uit het regeerakkoord concreet aan de slag te gaan, het blijven holle woorden.
De voorstel om assymetrich beleid te voeren, wordt opgenomen in het hoofdstuk institutionele hervormingen van het regeerakkoord en in de beleidsverklaring van de institutionele ministers. Het volstaat dus niet dat zij op dit punt de bal doorspelen naar de vakministers. Het is ook hun taak om dit asymetrisch beleid te (helpen) realiseren. Het is hun taak dit te coördineren, ermee aan de slag te gaan en hun collega’s aan te moedigen en aan te manen.
Dit alles vertaalt zich in twee N-VA aanbevelingen in de Kamer:
- Aanbevelingen ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat wat specifiek de grondgebonden federale bevoegdheden betreft, beslissingen zo maximaal mogelijk functioneel, operationeel en beleidsmatig worden georganiseerd in functie van de prioriteiten van de deelstaten, zoniet worden ze federaal uitgevoerd op advies van de deelstaten.”
- Aanbevelingen ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat er responsabiliserende mechanismes worden opgezet in domeinen waarbij de deelstaten volledig of gedeeltelijk verantwoordelijk zijn voor het beleid. Zo worden ze financieel beloond voor hun positieve inspanningen.”
4.4. Symbooldossiers met gewone meerderheid uitklaren
Deze regering telt twee ministers bevoegd voor institutionele hervormingen, dat moet hen voldoende slagkracht geven om een aantal dossiers te deblokkeren. Het gaat specifiek over een reeks symbolische dossiers die met gewone meerderheid kunnen worden opgelost
Het regeerakkoord voorziet bijvoorbeeld in de actualisering van de samenwerkingsakkoorden inzake het buitenlands beleid uit 1994 o.m. op het vlak van de indeling in raadscategorieën teneinde het buitenlandse optreden van de Federale Staat en de deelstaten en hun rol in de EU- en multilaterale besluitvorming op elkaar af te stemmen.
Zullen de institutionele ministers hun collega Mevr Wilmès hierop aanspreken? Dit punt is extra belangrijk omdat België het voorzitterschap van de EU zal waarnemen in de eerste helft van 2024. Om tijdens dat voorzitterschap de nodige expertis aan tafel te kunnen brengen, moeten ook de lidstaten op hun domeinen (bvb. landbouw, handel,…) voluit kunnen meespreken.
Zullen zij daarnaast ook hun collega Gilkinet aanspreken voor een oplossing op het dossier van de geluidsnormen rond zaventem, waarbij die niet enkel de belangen van Brussel behoort ter harte te nemen?
Zal ook de lijn met Mevr De Sutter open worden gehouden? Bijvoorbeeld op het 5G dossier waarrond belangrijke communautaire spanningen bestaan. En op het dossier van de taalwetgeving, in het bijzonder in Brussel?
Zal verder de OpenVLD begeleid worden in een traject om de Senaat af te schaffen? De formele juridische afschaffing mag dan wel niet mogelijk zijn omdat de bijhorende grondwetsartikels niet voor herziening vatbaar zijn verklaard, dit betekent echter niet dat belangrijke stappen kunnen worden gezet. Door erover te waken dat de Senaat zich nog énkel bezig zou houden met haar minimale wetgevende taken, zou de senaat de facto tot een quasi lege doos kunnen worden gemaakt.
Specfieke wat de Senaat en wat het respect voor de taalwetgeving en de afschaffing van de faciliteiten betreft, agendeerde N-VA verschillende aanbevelingen in de Kamer:
- Aanbeveling ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan de Senaat af te schaffen.”
- Aanbeveling ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat de nodige stappen worden ondernomen om de Taalwet Bestuurszaken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest effectief te doen naleven zodat de tweetaligheid van het personeel van de lokale besturen en de tweetalige dienstverlening ten aanzien van de gebruikers maximaal wordt gegarandeerd. Deze tweetaligheid dient niet enkel gestimuleerd, maar ook effectief te worden gehandhaafd. We bevelen aan dat hierbij ook oog is voor de bevoegdheden van de vice-gouverneur, aan wie naast de bestaande schorsingsbevoegdheid, ook de vernietigingsbevoegdheid moet worden toegekend.”
- Aanbeveling ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat de regering de nodige meerderheden zoekt om de faciliteitengemeenten, oorspronkelijk immers bedoeld als een tijdelijke regeling, af te schaffen.”
4.5. Institutionele wetteksten voorbereiden
De paars-groene regeerverklaring stelt: “Daarnaast zal de regering op ons initiatief voorstellen, onder de vorm van wetteksten, voorbereiden op het vlak van de bevoegdheidsverdeling, de financieringsregels en de instellingen etc., die na akkoord binnen de schoot van de regering aan de Raad van State ter advies kunnen worden voorgelegd”
Om dit werk succesvol af te ronden, is het belangrijk dat de nodige technische expertise voor handen is. Daarom formuleerde N-VA de volgende aanbeveling:
- Aanbeveling ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan om een institutionele administratie uit te bouwen, met voldoende financiering, desgevallend met gedetacheerde ambtenaren uit diverse FOD’s en in samenwerking en overleg met de deelstaten en de deelstaatadministraties, zodat specifieke expertise beschikbaar is om de nodige institutionele paradigmashift op deskundige wijze uit te bouwen.”
5. CONFEDERALISME. TIJD VOOR EEN INSTITUTIONELE PARADIGMASHIFT
Als je ziet hoe moeilijk het is om een federale regering te vormen, wordt het dan niet stilaan tijd dat we elkaar in dit land eens diep in de ogen kijken?
Helaas geldt weinig openheid in het debat. Integendeel valt op dat Belgie, het koninkrijk van de angst is. Zo wordt in foute slogans en onwaarheden verkondigd dat confederalisme zou zorgen voor ‘Griekse toestanden’. Dat het ‘onze harde Brexit’ zou betekenen. Dat Brussel ‘onder curatele’ zou komen te staan. Dat ondernemingen zouden verzuipen in ‘paperassen en complexiteit’. En dat confederalisme het ‘einde van de solidariteit’ zou zijn.
Wanneer argumenten falen en de rede is uitgeput, rest nog altijd de politiek van de angst. Waarom België verdedigen als je met slogans en halve waarheden angst kan zaaien over de voor de hand liggende oplossing voor dit politiek geblokkeerde land, het confederalisme?
Opnieuw wat zeggen de experten
- “Het confederale model is veel democratischer dan bevoegdheden herfederaliseren”, Prof. Uyttendaele
- “België zal confederaal zijn of zal niet meer zijn" - Denis Ducarme (MR), De Morgen 24 juni 2008
- “Confederaal rijmt op liberaal”, Alexander De Croo 2011
- “Il convient d'approfondir l'option du confédéralisme puisqu'à l'évidence le choix fédéral nous a conduit dans une impasse” - Prof. Claude Desama, L’Echo 25 juni 2019
- Koen Geens en Egbert Lachaert pleiten voor uitwerking van artikel 35 Grondwet en dus confederalisme
- Geert Noels roept op te benchmarken met andere landen en kijkt in het bijzonder naar Zwitserland: “Slechts een klein aantal bevoegdheden is federaal, waaronder defensie, binnenlandse en buitenlandse zaken. Concurrentie tussen de kantons bestaat, fiscaal onder meer, en creëert extra stimuli om het goed te doen of zich te specialiseren.”
Biedt confederalisme de ultieme eenvoud? Elke staatsstructuur heeft zijn limieten, maar het confederale model remedieert wel aan belangrijke Belgische weeffouten. Het confederale overtreft dit federale België dat daadkrachtig en verantwoordelijk handelen blokkeert.
Tegelijk past het om op te merken dat confederalisme is geen onafhankelijkheid is. België blijft bestaan en we blijven integraal lid van de Europese Unie. Elke vergelijking met de Brexit loopt dus mank.
Ook de andere Belgicistische leugens van de angst kunnen eenvoudig worden doorprikt. Confederalisme zal geen nieuwe grens trekken doorheen de sterk geïntegreerde Europese interne markt. Onze ondernemingen zullen kunnen genieten van eenheid in papierwerk en openheid in de economische ruimte. Ook in het confederale België blijven beide deelstaten Vlaanderen en Wallonië immers deel uitmaken van de Europese handelsmarkt waarin de binnengrenzen steeds verder worden uitgegomd. Vlaanderen zal dus vlot handel kunnen drijven met Frankrijk en met Wallonië
Fiscale concurrentie zal inderdaad ontstaan. Mét mogelijk gunstige effecten. Want deze concurrentie kan ervoor zorgen dat belastingen lager dan anders het geval zou geweest zijn. In een land dat quasi de hoogste belastingen heeft in de wereld vind ik dat eerder positief. Meer zelfs, gezonde concurrentie houdt ons scherp en is niet de zwakte maar net de basis van de Europese welvaart.
En dan is er Brussel dat in de confederatie zogezegd ‘onder curatele’ zou worden geplaatst. Terwijl N-VA net voorziet om Brussel als regio én hoofdstad enorm te versterken. Heel wat nieuwe bevoegdheden, materieel en fiscaal, komen haar richting uit. Samen met de verantwoordelijkheid om orde op zaken te stellen. Wij kiezen daarbij voor een eenvoudiger en efficiënter Brussel dat haar hoofdstedelijke rol waarmaakt. En natuurlijk komt het de Brusselaars zelf toe om te kiezen de link met Vlaanderen en Wallonië aan te halen, zoals zij vandaag ook doen. Zij kiezen nu al voor een Nederlandstalige of Franstalige school, ziekenhuis en zelfs ziekenfonds of vakbond.
Om deze noodzakelijke insitutionele paradigmashift voor te bereiden en te realiseren, agendeerde N-VA de volgende aanbevelingen
- Aanbevelingen ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan het confederalisme voor te bereiden.”
- Aanbevelingen ingediend door Sander Loones, Peter De Roover en Joy Donné en (N-VA parlementsleden, leden commissie Grondwet): “Wij bevelen aan dat de regering bij de voorbereiding van de grondige hervorming van de staatsstructuren rekening houdt met de nood aan homogene bevoegdheidsdomeinen op een niveau zo dicht mogelijk bij de burger, met name het gemeenschaps- of gewestniveau."
Hoe lang nog zal Vlaanderen zich door dit België laten afremmen? En hoe lang nog zal Wallonië de kans ontzegd worden om met eigen aangepaste beleidskeuzes te antwoorden op de eigen sociaal-economische noden? De verschillende situaties in Vlaanderen en Wallonië smeken om maatwerk. Laat ons dus eindelijk het debat serieus en grondig voeren én zorgen voor resultaat. En laat de argumenten van de angst vervangen worden door een degelijk en feitelijk debat.
'Het enige wat wij te vrezen hebben, is de angst zelf', oreerde president Roosevelt in zijn inaugurale rede in 1933. Zijn positivisme mondde uit in de New Deal die Amerika uit het slop van de Grote Depressie trok. Confederalisme kan net de electroshock zijn die België nodig heeft.
Een historisch akkoord tussen de grote gemeenschappen van dit land, een confederale new deal. Laat ons niet zwichten voor de angst, geen front vormen tegen verandering. Confederalisme is die verandering