Baby Thatcher wordt Mister Brexit

Ex-premier Guy Verhofstadt is de geknipte man om de Brexit-onderhandelingen te leiden, zo vinden onze Europarlementariërs. Al mag hij de Vlaamse belangen niet uit het oog verliezen, waarschuwt N-VA. Ook houdt hij zijn eigen Europese dromen en ambities maar beter in de kast.

Voor Guy Verhofstadt is het straks London calling, want de ALDE-fractieleider en oud-premier van België wordt de derde Europese Brexit-onderhandelaar, naast landgenoot Didier Seeuws (voor de Raad) en de Fransman Michel Barnier (voor de Commissie). De Conferentie van voorzitters van het Europees Parlement hakte gisteren de knoop door. Dat betekent dat de Britten straks aan tafel moeten schuiven met veruit de hevigste anti-Brexitstem. En dat zint (sommigen van) hen niet. Het conservatieve Europarlementslid Nigel Farage (Ukip) - die zelf nooit om een belediging verlegen zit - noemde de keuze voor Verhofstadt an insulting choice. 'Ik kan mij geen grotere belediging indenken voor de Britten, voor onze positie in de wereld en zelfs voor het concept 'democratische staat', aldus Farage op de toonaangevende nieuwssite EurActiv.com. Zijn partijgenoot Bill Etheridge gooide het over de sarcastische boeg: 'De Brexit-onderhandelingen worden geleid door twee Belgen en een Fransman. Het verleden suggereert dat ze zich snel zullen overgeven', postte hij. Brits Europarlementslid Syed Kamall van de ECH-fractie (Europese Conservatieven en Hervormers) uitte dan weer zijn twijfels over de aanstellingsprocedure zelf. 'Het is niet oké dat de voorzitter en een paar mannen ergens in een achterkamertje alles beslissen en opleggen aan verkozen parlementsleden.' Britse partijgenoten van Kamall bestempelden de benoeming dan weer als een 'stitch up', een valse streek van EU-parlementsvoorzitter Martin Schulz (een Duitse sociaaldemocraat). Zij kondigden aan het besluit te zullen dwarsbomen.

Senior personality

De Belgische MEP's uit de grote fracties zijn wel enthousiast over de keuze voor Verhofstadt. 'Twee van de drie onderhandelaars komen uit België, dat is toch iets om trots op te zijn', werpt Tom Vandenkendelaere (CD&V) op. 'Het is een bewijs dat Europa onze onderhandelingstechnieken erkent.' Volgens de CD&V'er heeft de Conferentie met Verhofstadt een senior personality gekozen, die aanzien geniet binnen de Europese Unie en de ervaring heeft om dit soort varkentjes te wassen.

Kathleen Van Brempt (SP.A) noemt 's mans aanstelling 'bemoedigend'. 'Guy heeft de ervaring, visie en kwaliteiten die nodig zijn voor deze job. En: hij heeft het hart op de juiste plaats.'

Wel geeft zowel Vandenkendelaere als Van Brempt toe dat Guy Verhofstadt als 'fanatieke EU-federalist' op ergernis stuit. 'Hij zal wat moeten dimmen tijdens de onderhandelingen, maar dat weet hij zelf ook wel', aldus de socialiste. 'Het was geen goede zet van hem om meteen na de Brexit over een grote 'Conventie' te beginnen. Het antwoord op de Brexit is niet dat we de EU moeten verdiepen, maar wel dat we onze huidige bevoegdheden ten volle moeten benutten.'

'Overschatte functie'

Een ietwat ander geluid valt te horen bij Eurorealist Sander Loones (N-VA), wiens fractie (ECH) tegen stemde. 'Het kan verkeren. In de jaren 80 noemde men Verhofstadt Baby Thatcher, in 2004 waren het vooral de Britten die zijn kandidatuur als commissievoorzitter dwarsboomden en nu coördineert hij de Brexit-onderhandelingen voor het EP. Ik hoop dat hij er geen wraakmissie van maakt, want een goed akkoord is een belangrijk akkoord voor onze Vlaamse export.'

Tegelijkertijd roept Loones op om de functie van Verhofstadt niet te overschatten, want de échte onderhandelingen worden gevoerd door Didier Seeuws voor de Raad en door de Europese Commissie. 'Het parlement moet op het einde gewoon ja of nee zeggen'. Concreet moet het parlement zijn zegen geven aan het uittredingsverdrag met Groot-Brittannië en mee beslissen over de nieuwe verhouding met het land inzake onder meer handel. Daarnaast moeten ook 'praktische zaken' geregeld worden, zoals de vraag wat er zal gebeuren met de zetels van de Britse Europarlementsleden. Wanneer de onderhandelingen starten is nog niet duidelijk.

Gepubliceerd ik De Standaard op 9 september 2016. Auteur: Marjan Justaert